Kosowo pamiętam z dzieciństwa. W telewizji informacje o wojnie, żołnierze, strzelanie, śmierć. I w sumie tyle. Wiem, że to zabrzmi dziwnie, ale lubię historię wojen. Lubię podążać śladami bitew, oglądać pomniki, czytać o różnych wydarzeniach. Właśnie dlatego, będąc w Macedonii zdecydowałam się na jednodniówkę w Prisztinie, stolicy Kosowa.
Prisztina, stolica Kosowa, to miasto, w którym młode państwo tworzy swoją tożsamość w cieniu niedawnego konfliktu. Mimo trudnej historii, miasto zmienia się dynamicznie, budując nowoczesną rzeczywistość na fundamencie skomplikowanej przeszłości. Pomniki, muzea i przestrzenie publiczne wciąż przypominają o latach walki o niepodległość, a na ulicach miasta widać ślady wojennej historii, które współistnieją z współczesną kulturą i miejskim rozwojem. Prisztina to fascynujące miejsce dla każdego, kto lubi historię, zmiany i zderzenia kulturowe.
Table of Contents
Prisztina co zobaczyć – Newborn
Pomnik widoczny na zdjęciu to jedna z dwóch głównych atrakcji Prisztiny 🙂
Kosowo jest najmłodszym krajem w Europie (niepodległość od 17 lutego 2008), a rzeźba NEWBORN jest symbolem nowego kraju. Początkowo był pomalowany na żółto, ale ostatecznie został ozdobiony flagami krajów, które uznały niepodległość Kosowa. Teraz, co roku, 17 lutego, pomnik zmienia swój wygląd. Obecnie wygląd pomnika skupia się na naturze i walce o ochronę środowiska.
Prisztina co zobaczyć – Biblioteka
Budynek reprezentuje styl brutalistyczny, typowy dla państw byłej Jugosławii (dużo budynków w tym stylu znajdziecie w Skopje). Ponoć jest to jeden z najbrzydszych budynków w Europie (podobnie jak wieża telewizyjna Ziżkow), ale mi się podoba!
Budynek Biblioteki Narodowej w Kosowie został zaprojektowany przez chorwackiego architekta Andriję Mutnjaković i otwarty w 1982 roku. Charakterystyczne dla budynku są kopuły (dokładnie 99) i metalowa sieć rybacka, która pokrywa całą konstrukcję.
Ponoć wnętrze biblioteki też jest ciekawe, jednak miasto odwiedzaliśmy podczas prawosławnych świąt Bożego Narodzenia, więc budynek był zamknięty.
Prisztina co zobaczyć – pomnik Billa Clintona
Amerykański prezydent jest narodowym bohaterem Kosowian. To dzięki interwencji Clintona Kosowo stało się niezależnym państwem. W 1999 roku NATO rozpoczęło 78-dniową kampanię nalotów na Serbię. Działania miały na celu zmuszenie ówczesnego prezydenta Slobodana Miloszevicia do zaakceptowania warunków umowy o zakończeniu kampanii wojskowej (obejmującej m.in. czystki etniczne) przeciwko Armii Wyzwolenia Kosowa.
Po wycofaniu wojsk Miloszevicia w czerwcu 1999 siły NATO weszły do kraju w celu prowadzenia misji stabilizacyjnej.
Prisztina co zobaczyć – Katedra Matki Teresy
Podczas gdy Kosowo jest głównie muzułmaninem z serbską mniejszością prawosławną, jednym z najważniejszych miejsc kultu religijnego w mieście jest rzymskokatolicka katedra Świętej Matki Teresy. Święta, chociaż urodziła się na terenie współczesnej Macedonii Północnej, etnicznie jest Albanką – dlatego jest niezwykle ważna dla mieszkańców Kosowa. Katedra została zainaugurowana w 2010 roku w setną rocznicę urodzenia. W mieście znajduje się też pomnik świętej.
Prisztina co zobaczyć – meczety
Dominującą religią w kraju jest Islam, stąd duża liczba meczetów. Najpiękniejszy z nich, Meczet Sułtana Mehmeta Fatiha(Cesarski Meczet), został zbudowany w XV wieku. Inne, trochę mniej piękne świątynie, to XIX-wieczny meczet Jashar Paszy znajdujący się w starej dzielnicy, oraz meczet Carshi, znany również jako meczet Taş lub kamienny meczet znajdujący się w pobliżu Pristine Spomenik. My świątynie podziwiamy z zewnątrz. Jest to miejsce kultu religijnego, gdzie ludzie przychodzą się pomodlić/złożyć ofiarę, więc nie przeszkadzajmy im.
Prisztina co zobaczyć – Spomenik
Dziwny pomnik, oficjalnie znany jako „Pomnik Braterstwa i Jedności”, jest jugosłowiańskim zabytkiem z lat 60. Pomnik upamiętnia poległych żołnierzy, którzy zginęli podczas Wojny o Wyzwolenie Narodowe (II wojna światowa). Więcej o pomniku znajdziecie w Spomenik Database. https://www.spomenikdatabase.org/pristina
Prisztina co zobaczyć – Plac Skandenberga
Pomniki mężczyzny na koniu są dość popularnym motywem. Bo jak inaczej przedstawić wodza/króla/bohatera narodowego jak nie siedzącego na pięknym koniu w majestatycznej pozie. Na głównym placu Macedonii, znajduje się pomnik … Aleksandra Macedońskiego (zwanego ‘Człowiekiem na Koniu’). W Prisztinie na koniu siedzi Skandenberg. Był on albańskim bohaterem narodowym, który pokonał wojska tureckie.
Prisztina co zobaczyć – bazar
Nie wiem, dlaczego ale lubię takie miejsca. Świeże owoce, warzywa, ubrania (najczęściej marnej jakości podróbki znanych marek), stare sprzęty agd, telefony komórkowe sprzed kilku dekad… Lubię tak chodzić i oglądać, może dlatego, ze przypomina mi to czasy dzieciństwa i cosobotnie wycieczki na olsztyński rynek? Jeżeli chcecie cofnąć się w czasie o 20 lat, odwiedźcie to miejsce J
Prisztina co zobaczyć – wieża zegarowa
Ten XIX-wieczny punkt orientacyjny pierwotnie znajdował się w pobliżu Starego Bazaru i wyznaczał czas modlitwy. Obecnie działa i jest bardziej wspomnieniem minionej epoki, niż ważną częścią codziennego życia.
Jak dojechać do Prisztiny ze Skopje?
Z dworca głównego w Skopje odjeżdżają busy ze stanowiska nr 1. Bilety 6 euro/przejazd należy kupić w kasie na dworcu. Busy odjeżdżają kilka razy dziennie (od rana do późnego popołudnia).
Ostatni powrotny bus do Skopje odjeżdża z Prisztiny o 18:00.
Kontrola graniczna jest bezproblemowa <aczkolwiek strażnicy bardzo mocno dociekają, co robicie w Macedonii i dlaczego jedziecie do Kosowa, oraz tego, jakie kraje zamierzacie zwiedzać później).
