Mój pierwszy raz za granicą. Cztery lata temu. Niby blisko, bo tylko szczęść godzin jazdy od Warszawy, a jednak to zupełnie inny świat, inna kultura, inna mentalność. I dużo ciekawych miejsc. Bardzo dużo. Na tyle, że od tego czasu udało mi się zobaczyć Berlin kolejne pięć razy, a wciąż jest jeszcze dużo do zobaczenia.
Table of Contents
Berlin Co zwiedzać?
Brama Brandenburska
Brama Brandenburska jest jednym z najbardziej znanych zabytków w Berlinie. To więcej niż tylko zachowana historyczna brama miejska, która symbolizuje zimnowojenny podział na Wschód i Zachód Pod względem architektonicznym stanowi jeden z najwcześniejszych i najbardziej atrakcyjnych przykładów neoklasycystycznego budynku w Niemczech. Zaprojektowany przez Carla Gottharda Langhansa, architekta pruskiego dworu, została zbudowana w latach 1788-1791. Inspiracją dla dzieła była brama znajdująca się u wejścia na Akropol w Atenach. W 1793 roku Brama została ozdobiona posągiem Quadrygi, W 1806 roku, kiedy armia Napoleona zajęła Berlin, cesarz francuski kazał posąg przetransportować do Paryża jako łup wojenny i znak jego zwycięstwa. W 1814 r., Po przymusowej abdykacji Napoleona, Quadriga powrócił do Berlina, gdzie ponownie ozdobił Bramę.
Brama Brandenburska – symbol zjednoczonego Berlina
W 1946 roku, wraz z powojennym podziałem Niemiec, Brama Brandenburska znalazła się w sektorze sowieckim. W1961 roku (powstanie Muru Belrińskiego) Brama stała w strefie wykluczenia, niedostępnym dla mieszkańców i gości. Kiedy upadł mur, 22 grudnia 1989 r pod bramą zgromadziły się tysiące ludzi aby świętować zjednoczenie Niemiec. podzielonym niegdyś mieście
Alexanderplatz
Alexanderplatz (nazwany na cześć cara Alexandra I) to jedno z najbardziej tętniących życiem miejsc w Berlinie, znajdują się tu sklepy, kina restauracji i wiele atrakcji.
Alex (tak mówią na niego mieszkańcy Berlina) to wschodnie centrum Berlina ważny węzeł komunikacyjny – dla kolei miejskiej, kolei miejskiej, pociągów regionalnych, tramwajów i autobusów. Znajduje się tu wiele atrakcji turystycznych, co czyni to miejsce idealną bazą wypadową do zwiedzania Berlina.
Do lat 50. XIX wieku plac był poligonem wojskowym, a także miejscem, w którym lokalni rolnicy sprzedawali swoje produkty. Od 1882, kiedy otwarto dworzec stal się węzłem komunikacyjnym. Budowa centralnej hali targowej w 1886 roku i domu towarowego Tietz w latach 1904–1911 uczyniła plac głównym centrum handlowym miasta.
Podczas rewolucji marcowej w 1848 roku na placu toczyły się walki uliczne, a w listopadzie 1989 r. – tuż przed upadkiem muru berlińskiego – miały tu miejsc pokojowe demonstracje przeciwko reżimowi wschodnioniemieckiemu.
Reichstag
Reichstag to siedziba niemieckiego parlamentu i symbol demokracji. Budynek zarówno w kwestii architektonicznej jak i użytkowej, odgrywa ważną rolę.
Oryginalny budynek został zaprojektowany przez Paula Wallota. Inspiracją była Memorial Hall w Filadelfii. Motywy dekoracyjne, rzeźby i mozaiki są dziełem artysty Otto Lessinga. Reichstag został ukończony w 1894 r., Reichstag służy jako siedziba niemieckiego parlamentu do 1933 roku, kiedy budynek został poważnie uszkodzony w pożarze. To wydarzenie stanowiło symboliczny koniec Republiki Weimarskiej. Wczasach III Reszy budynek popadał w ruinę. W 1945 roku staje się jednym z głównych celów Armii Czerwonej ze względu na postrzeganą wartość propagandową.
Charlottenburg
Niegdyś królewska rezydencji, dziś największy i najbardziej okazały pałac w Berlinie.
Zamek został na cześć próskiej królowej Sophie Charlotte z Hanoweru. Księżniczka dostała dużą posiadłość i wioskę Lietze / Lützow, które w tym czasie znajdowały się jeszcze poza Berlinem, od swojego męża. Pałac ukończony w 1699 roku, początkowo był znany jako Lietzenburg. W środku znajduje się klasyczne muzeum prezentujące zwiedzającym przedmioty codziennego użytku używane przez rodzinę królewska.
Na terenie błoni przed pałacem co roku odbywa się jeden z najpiękniejszych berlińskich jarmarków świątecznych.
Wyspa muzeów
Berlińska Wyspa Muzeów (Museumsinsel) to zespół pięciu światowej sławy muzeów. Oprócz legendarnego popiersia egipskiej królowej Nefertiti, do najbardziej znanych i najważniejszych eksponatów można zaliczyć ołtarz Pergamoński i bramę Isztar. W 1999 r. Kompleks Wyspy Muzeów został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Na wyspie znajdują się poniższe muzea:
- Pergamonmuseum (Pergamon Museum)
- Bode-Museum
- Neues Museum (New Museum)
- Alte Nationalgalerie (Old National Gallery)
- Altes Museum (Old Museum)
Wstęp dla osób poniżej 18 lat jest bezpłatny. Bilet wstępu wynosi 18€, ulgowy 9 €. Bilety zarezerwujecie tutaj
Berlin co zwiedzić – Wyspa Muzeów
Pierwszym muzeum było Altes Museum. Otwarte w 1830 roku miało na celu zapewnić powszechny dostęp do sztuki oraz historycznych artefaktów. Ta dziewiętnastowieczna koncepcja muzeum jako instytucji publicznej celebrującej dzieła sztuki ma swoje korzenie w epoce oświecenia i ideałach edukacyjnych. Zbiory zaczęły być postrzegane nie tylko jako źródło wiedzy, ale także jako źródło dumy narodowej. Fryderyk Wilhelm II odegrał kluczową rolę w budowie Muzeum. Neoklasycystyczny projekt był autorstwa Karla Friedricha Schinkla, wiodącego dziewiętnastowiecznego architekta Prus. Prawie trzydzieści lat później do Muzeum Altes dołączyło drugie Muzeum Prus Królewskich – Museum Neues. W 1876 roku Dodano galerię narodową – Alte Nationalgalerie. Ostatnie dwa muzea zostały zbudowane na początku XX wieku: Kaiser Friedrich Museum – Bode-Museum – zostało otwarte w 1904 roku, a Muzeum Pergamońsksie w 1930 r. Druga wojna światowa pozostawiła znaczną część Wyspy poważnie uszkodzoną, Po 1945 roku obiekt przejęło NRD. Mimo rekonstrukcji, Nowe Muzeum nigdy nie wrócił do swojego pierwotnego stanu.
Berliner Dom – główna katedra
Jak widać Wyspa Muzeów to nie tylko muzea, ale też katedra. Budynek w stylu renesansowo-barokowym powstał w latach 1894-1905 według projektu architekta Juliusa Carla Raschdorffa. W 1944 roku katedra została uszkodzona, a jej odbudowa rozpoczęła się 30 lat później. Świątynia ma 1500 miejsc i jest jedną z największych w Berlinie. To właśnie tutaj odbywają się nabożeństwa z okazji świąt państwowych lub w ważnych dla narodu momentach.
Berlin co zwiedzać – Fernsehturm
Wieża telewizyjna, znana miejscowym jako Fernsehturm, jest rozpoznawalna z daleka. To ze względu na liczącą 368 m, co czyni ją najwyższym budynkiem w Berlinie (i największym w Europie otwartym dla zwiedzających). Budynek otwarto 3 października 1969 r. – na krótko przed obchodami dwudziestej rocznicy istnienia Niemiec Wschodnich. Dla Waltera Ulbrichta, ówczesnego szefa NRD, wieża telewizyjna, zbudowana w zaledwie cztery lata, była symbolem wyższości systemu komunistycznego. Stanowiła dowód na to, że NRD buduje lepszą przyszłość. Wieża została zaprojektowana przez Hermanna Henselmanna i grupę architektów w państwowym przedsiębiorstwie Industrieprojektierung Berlin.
Wejście na Wieżę kosztuje 21,5 € . Bilety kupicie tutaj
East Side Gallery
Mur berliński, dawny symbol podziału, jest obecnie największą na świecie galerią plenerową – East Side Gallery Berlin, w której znajduje ponad setka murali stworzonych przez artystów z całego świata.
Malowane pierwotnie w 1990 roku dzieła sztuki stanowią pamiątkę zjednoczenia Niemiec i momentu znaczących zmian politycznych na świecie. Najbardziej uderzające i znane murale zdobiące Mur Berliński to „Braterski pocałunek (Fraternal Kiss)” Dmitri Vrubel i „Trabant przebijający się przez mur (Trabant Breaking the Wall)” Birgit Kinder.
Więcej o East Side Gallery przeczytacie w tym wpisie
Berlin co zwiedzać – Checkpoint Charlie
Na skrzyżowaniu ulic Friedrichstraße i Zimmerstraße znajduje się chyba najpopularniejsze na świecie przejście graniczne. Checkpoint Charlie lub po prostu Checkpoint C stanowiło przejście pomiędzy RFN i NRDE.
Po stronie NRD odbywała się drobiazgowa kontrola wszystkich przekraczających granicę. Zgodnie z rozporządzeniem władz NRD przejście było przeznaczone tylko dla cudzoziemców (turystów i personelu dyplomatycznego).
Po drugiej stronie przejścia stali alianci (żołnierze USA, Francji oraz Wielkiej Brytanii). Nie dokonywali oni już tak szczegółowej kontroli. Swój wyjazd do Berlina Wschodniego zgłaszali im tylko członkowie sił alianckich (często tylko po to, aby było wiadomo gdzie się znajdują w razie zatrzymania lub zaginięcia w NRD).
Po likwidacji punktu granicznego w czerwcu 1990 , Checkpoint Charlie zamieniono na atrakcję turystyczna. Jest budka strażników, żołnierze w mundurach, a za opłatą 5 euro można zdobyć pieczątki w paszporcie.
Holocaust-Mahnmal
Miejsce, które upamiętnia śmierć Żydów podczas II wojny światowej (rozsławione jakiś czas temu przez pewnego samozwańczego celebrytę). Otwarte dla publiczności od maja 2005 miejsce zapoczątkowane zostało pod koniec lat 80. XX wieku.
Na 19 tysiącach metrów kwadratowych znajduje się 2711 betonowych bloków (po jednym na każdą stronę Talmudu) ustawionych w równoległych szeregach. W skład pomnika wchodzi podziemne muzeum mieszczące sale wystawowe, salę odczytową oraz księgarnię.
Miejsce ma za zadanie:
- uczcić ofiary zamordowanych Żydów,
- zachować w żywej pamięci niewyobrażalne wydarzenia z niemieckiej historii,
- ostrzegać przyszłe pokolenia, by nigdy nikt nie łamał praw człowieka, by były chronione zasady demokratycznego państwa oraz równość obywateli wobec prawa i by się sprzeciwiać wszelkim rodzajom dyktatury i przemocy (źródło)
Co zjeść w Berlinie?
- Kebaba – najlepiej od Mustafy!
Berlin kebabem stoi. To szybkie, przygotowywane na oczach klienta, pyszne i sycące danie znajdziecie niemal na każdym rogu. Berlińskie kebaby są dobre (spróbowałam kilka wege-wersji), ale ponoć królem kebabów jest ten z niepozornej budki (Mehringdamm 32). Byłam w Berlinie sporo razy, za każdym razem, kiedy mijałam tę długą kolejkę ludzi, stojących po coś, co w innym miejscu można dostać w 5 minut, pukałam się w czoło.
No ale przyszedł ten czas, kiedy i ja stanęłam w tej kolejce (chociaż nie powiem, że z własnej woli). Trochę zacinało deszczem, trochę wiało, a czas operacyjny misji wyniósł 2.5 h (i to tylko dlatego, ze stanęłam w kolejce w godzinach wczesnopopołudniowych, później kolejka znacznie się wzdłużyła).
Czy było warto?
Kebab u Mustafy urósł do rangi miejsca kultowego. Takiego, które powinno się odwiedzić. Więc, jeżeli macie kilka godzin wolnego czasu, i 'mały głód’ (który urośnie wraz z oczekiwaniem) – warto. Dla zupełnie innego wymiaru kebaba, który znamy z Polski. Dla grillowanych warzyw, domowego sosu koperkowego i (tutaj opinia towarzysza) ciętego maczetą, idealnie przysmażonego mięsa.
Warto – ale tylko raz 🙂
- Currywyrst
Currywurst to typowo niemiecka alternatywa dla popularnego bliskowschodniego fastfooda. Podawana na gorąco kiełbasa wieprzowa polana sosem i posypana dużą ilością curry (w budżetowym wydaniu sos pomidorowy zastąpiony jest zwykłym ketchupem). Kiełbasa jest podawana zazwyczaj w towarzystwie frytek, na zwykłej papierowej tacce i z plastikowym jednorazowym widelcem. Ot, fastfood który się je na stojąco, albo w biegu.
Ja nie próbowałam, bo od 20 (!) lat nie jem zwierzątek, ale towarzysz określił jako 'smaczna’
Najlepsze imprezy – tylko na Warschauer Straße
Byłam tam wielokrotnie za dnia, bo wysiadałam i wsiadałam na tamtejszej stacji metra. Byłam też wieczorem, ze znajomymi. I to było zupełnie inne miejsce. Na hali dworca była jedna wielka impreza. Ludzie tańczyli, skądś leciało techno, kolega przyniósł piwo. A ja stałam i zastanawiałam się, gdzie jestem. Bo kojarzyłam wnętrze, ale nie mogłam go nigdzie dopasować. W końcu znalazłam napis. I wtedy wszystkie kawałki układanki wskoczyły na swoje miejsce. Ale ja dalej nie dowierzałam w tę imprezę na tym dworcu.
A później były bary, i kluby. Dużo tego. Bo Ulica Warszawska to serce Friedrichshain, pulsujące w rytm muzyki. Obowiązkowy punkt w piątkową albo sobotnią noc. Tak po prostu dla rozrywki (o ile macie na to siłę).
Przestrzeń zielona, czyli berlińskie parki
Berlin jest duży, głośny, a życie toczy się tam 24h na dobę. Nie każdy lubi takie tempo i ciągłe otoczenie budynków. Dlatego niemal w każdej dzielnicy znajduje się zielona przestrzeń, w której można odpocząć od miejskiego szumu.
Großer Tiergarten
To największy (210ha) park w stolicy Niemiec. Ciągnie się od Bramy brandenburskiej aż do Dworca Zoo. Jest to także najstarsza oaza zieleni w mieście. Kiedy przechodzisz przez wiecznie pełen ludzi Parser Platz i mijasz bramę wskakujesz do innego świata. Spokojnego, zielonego, pełnego alejek i miejsca do odpoczynku. Pośrodku paru znajduje się kolumna zwycięstwa upamiętniająca zwycięstwo Prus nad Danią w wojnie duńskiej.
Mauer Park
Nazwa pochodzi oczywiście od Muru Berlińskiego, a sam teren był niegdyś ziemią niczyją leżącą między betonowymi barierami, które dzieliły miasto przez prawie 30 lat. Teraz jest to kwitnący wiśniami park, a jedynym wspomnieniem podziału są fragmenty muru, na których okoliczni artyści tworzą coraz to nowe 'dzieła sztuki’. W niedzielne popołudnia w okolicy odbywa się ogromny pchli targ oraz Na straganach można kupić winyle, ubrania vintage i inne drobiazgi po okazyjnych cenach, a buskerzy umilają czas muzyką na żywo.
Tempelhof Feld
Może nie jest to najbardziej malowniczy z berlińskich parków, ale Tempelhofer Feld jest bez wątpienia jednym z najbardziej fascynujących. Niegdyś wojskowy port lotniczy jest jednym z głównych miejsc rekreacji na świeżym powietrzu. Tam, gdzie kiedyś startowały samoloty, teraz fani aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu uprawiają różne sporty. W byłych hangarach organizowane są imprezy, a nawet mecze koszykówki!
W jaki sposób zwiedzać Berlin?
Berlin jest ogromny, a co za tym idzie sporo atrakcji jest rozrzuconych w różnych punktach. Aby podczas krótkiego pobytu w mieście zobaczyć jak najwięcej, trzeba niejednokrotnie korzystać z komunikacji miejskiej.
W mieście można wyróżnic cztery typy komunikacji miejskiej:
- autobus
- tramwaj
- metro (U-bahn)
- kolejka (S-bahn)
Dobrą opcją jest kupienie biletu dobowego. A jeszce lepszą – połączenie kupna biletu (na 24/48/72h) i pakietu turystycznego (zawierającego mapę, przewodnik z pakietem zniżek do restauracji/atrakcji/muzeów).
Taki pakiet możecie zamówić na stronie https://www.berlin-welcomecard.de/ i odebrać po przyjeździe w jednym z punktów informacji turystycznej.